Od czego zależy wysokość emerytury?

Przeczytaj także: Średnia emerytura jeszcze niższa niż podaje GUS?

Budowę polskiego systemu emerytalnego można więc najprościej ująć w ten sposób - im dłużej pracujemy, tym wypłacane nam emerytury są wyższe. Dłuższy staż pracy sprawia, że gromadzimy na koncie emerytalnym więcej środków ze składek, a jednocześnie skracamy prognozowaną długość naszego życia po przejściu na emeryturę.

Jak podkreśla sam ZUS, każdy dodatkowy rok przepracowany po osiągnięciu wieku emerytalnego winduje przeciętną wysokość emerytury o 8-10 proc. Tymczasem statystyki pokazują, że Polacy plasują się w czołówce tych, którzy w Europie najszybciej kończą pracę zawodową.

Dane dolnośląskiego ZUS wskazują, że w tym regionie naszego kraju gorzej przedstawia się sytuacja kobiet, których emerytury są o przeszło tysiąc złotych niższe od świadczeń wypłacanych mężczyznom. Jest to następstwo m.in. niższego wieku emerytalnego, jak również efekt tego, że kobiety żyją dłużej niż mężczyźni.

Po obniżeniu wieku emerytalnego kobiety w Polsce mogą zakończyć pracę, gdy osiągną 60 lat, mężczyźni pracują do 65 lat. Tymczasem według danych GUS, za 2016 rok mężczyźni w Polsce żyli przeciętnie 73,9 lat, natomiast kobiety 81,9 lat. W porównaniu z 1990 roku żyjemy, więc dłużej odpowiednio o 7,7 i 6,7 lat. Natomiast w 2017 roku przeciętna długość życia Polaków po osiągnięciu wieku emerytalnego skróciła się o miesiąc. Ma to znaczenie dla osób przechodzących na emeryturę. Im niższa średnia, tym wyższe emerytury. Jeden miesiąc mniej w średniej długości życia to wzrost świadczenia z ZUS o 0,5 proc. Różnice w wysokości emerytury dla kobiet i mężczyzn wynikają nie tylko z tego, że panie pracują krócej, zarabiają mniej i żyją średnio statystycznie dłużej niż mężczyźni, ale zwykle przez część swojego życia są na urlopach związanych z wychowaniem dziecka, koniecznością opieki nad chorym członkiem rodziny np. starym rodzicem lub niepełnosprawnym dzieckiem. Tymczasem pracujący panowie w tym czasie ciągle budują swój kapitał emerytalny. Na dodatek z racji tego, że kobiety w Polsce żyją dłużej niż mężczyźni ich kapitał jest dzielony przez większą ilość miesięcy tzw. dożycia, dlatego kwota kobiecej emerytury jest sporo niższa.


Obniżenie wieku emerytalnego w październiku 2017 r. spowodowało, że na emerytury przeszła rekordowa ilość osób, ale efektem krótszego stażu pracy jest prawie 30 proc. wzrost wypłat emerytur niższych niż minimalna w grudniu 2018 r w porównaniu do grudnia 2017 r. W całym kraju wśród seniorów, którzy przeszli na emeryturę w 2018 roku aż 58 tys. otrzymuje emeryturę niższą od minimalnej. W całej populacji emerytów, która wynosi 5,7 mln osób emerytury poniżej minimum ZUS wypłaca 227 tys. osób, z czego 85 proc. to kobiety. W 2019 r. na Dolnym Śląsku prawie 8 proc. emerytów dostaje, co miesiąc wypłatę niższą od najniższej emerytury, która od marca 2019 roku wynosi 1100 zł. Niskie wypłaty to efekt braku odpowiednio długiego stażu pracy, który pozwalałby na przyznanie im minimalnej emerytury. W przypadku kobiet staż pracy musi wynosić 20 lat, a mężczyzn 25 lat. Panowie otrzymują średnio 696,24 a panie 756,48 przy przeciętnej kwocie najniższej emerytury w kraju, która wynosi 731,90 zł.

- Osoby, które dostają wysokie emerytury to seniorzy, którzy na emeryturę przeszli późno dopiero po przepracowaniu wielu dziesiątków lat. Oczywiście wysokość naszych zarobków ma także wpływ na to, co na nasze konto będzie wpływało po zakończeniu aktywności zawodowej ale liczą się przede wszystkim staż, regularny wpływ składek na emerytalne konto i nie śpieszenie się z przejściem na emeryturę – mówi Iwona Kowalska – Matis Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS na Dolnym Śląsku.