Płace w Polsce i na świecie

Przeczytaj także: Zarobki 2008: Top10 prezesów spółek

11. Wynagrodzenia prezesów spółek giełdowych w Europie

W roku 2008 średnia wysokość wynagrodzenia krótkoterminowego wahała się w przedziale od 1,3 mln do 13,8 mln PLN. Zgodnie z wynikami raportu firmy Deloitte najlepiej opłacani są prezesi firm niemieckich i austriackich, na znacznie niższym poziomie kształtują się wynagrodzenia w firmach słoweńskich i czeskich. Najlepiej wynagradzana dziesiątka polskich prezesów spółek notowanych na giełdzie zarabia średnio 2,4 razy więcej niż Czesi i Słoweńcy i około 1,7 razy mniej niż Niemcy i Austriacy. Struktura wynagrodzenia krótkoterminowego w spółkach polskich i zagranicznych nieco się różni. Spółki europejskie przyznają prezesom wynagrodzenie zasadnicze na poziomie 43%, premie i bonusy stanowią 51% a pozostałe korzyści krótkoterminowe 6%. W spółkach polskich wynagrodzenie zasadnicze wynosi 44%, premie i bonusy 34%, pozostałe korzyści krótkoterminowe 13% oraz wynagrodzenia ze spółek zależnych i stowarzyszonych 9%.

Zgodnie z raportem firmy Hay Group przeciętne zarobki prezesów i członków zarządów największych przedsiębiorstw z 15 krajów Europy wzrosły w 2011 roku średnio o 16,8% w porównaniu z kryzysowym rokiem 2009. Podwyżka ta wynika głównie z premii za dobre wyniki w 2010 roku, na czym prezesi zyskali średnio 7% pensji podstawowej. Średnie wynagrodzenie najwyższej kadry zarządzającej w Europie wynosiło przeciętnie (w zależności od branży i wielkości firmy) od 411 tys. do 3,3 mln euro rocznie, czyli ok. 1,8 -14,2 mln PLN. Przeciętna całkowitej płacy prezesa spółki europejskiej jest wyższa niż w USA o 42%, ale wynika to głównie z faktu że większa część amerykańskiej pensji to akcje i opcje na aukcje, które dają często wielokrotność zarobków w gotówce. Według Hay Group, w 2011 r. najwyższe przeciętnie płace w Europie otrzymali prezesi firm z branży medialnej i górniczej.

W 2010 roku średnie zarobki prezesów zarządu spółek francuskich wyniosły 3 015 mln euro, spółek niemieckich 4 537 mln euro, a spółek szwajcarskich 5 352 mln euro. W tym samym roku średnie wynagrodzenie prezesów firm Euro STOXX 50 (indeks giełdowy grupujący 50 największych przedsiębiorstw państw strefy Euro) wyniosło 6,237 mln euro. Równocześnie, zarobki europejskich menedżerów są znacząco niższe od wynagrodzeń amerykańskich. W 2010 r. średnie zarobki prezesów zarządów amerykańskich spółek DIJA (Dow Jones Industrial Average, indeks akcji 30 największych amerykańskich przedsiębiorstw) wyniosły 12,093 mln euro.

12. Konkluzja

Wysokość płac kadry zarządzającej spółkami giełdowymi w Polsce zawsze budzi dużo emocji wśród opinii publicznej. Niemniej jednak należy pamiętać, iż polscy menedżerowie odpowiedzialni za zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem są wynagradzani trzy razy gorzej niż w Europie Zachodniej. Szczególnie nieadekwatne są dochody prezesów i członków zarządu spółek z większościowym udziałem skarbu państwa, które ogranicza ustawa kominowa.

Działając na rynku światowym, polskie spółki powinny przyjąć światowe standardy wynagradzania, tzn. przyznawać adekwatnie wysokie zarobki uzależnione od wyniku firmy i przekładające się na zysk akcjonariuszy. W przeciwnym wypadku wysoko wykwalifikowani menedżerowie działający w warunkach rynkowych, częściej będą wybierać pracę w zagranicznych przedsiębiorstwach, gdzie ich płace będą znacząco wyższe.

Raport opracowany pod kierownictwem Pawła Tomczyka