Praca w IT w erze AI - 10 porad, jak uniknąć wypalenia zawodowego

Przeczytaj także: Jak sztuczna inteligencja zmienia pracę programistów?

Zadowoleni, ale wypaleni?

Powszechne przekonanie głosi, że wypalenie zawodowe to efekt nudnej, powtarzalnej pracy i monotonnych, pozbawionych perspektyw zawodów. Skąd więc ten problem w IT? I to w niemałej skali, bo według badania ISACA niemal trzy czwarte (73%) osób związanych zawodowo z tą branżą w Europie deklaruje, że doświadczyło wypalenia zawodowego.

Wypalenie to często reakcja na przewlekły stres wywoływany przez nadmiar bodźców. O taki stan dziś wyjątkowo łatwo, bo higiena cyfrowa większości z nas nie jest najlepsza – jesteśmy ciągle w trybie gotowości, sprawdzamy powiadomienia z maila, Slacka, Teamsów, GitHuba, mediów społecznościowych… Chcemy być aktywni, udzielać się na różnych polach. W takich okolicznościach gdzieś musi nastąpić kompensacja i właśnie to sprawia, że wiele osób łatwo wpada w pułapkę – prokrastynują, czują się z tego powodu winni, to generuje dodatkowy stres i koło się zamyka.

Wypalenie staje się jednym z rezultatów takiego nieuregulowanego schematu funkcjonowania i zmuszania organizmu do pracy na tak zróżnicowanych obrotach. Warto jednak podkreślić, że wypalenie zawodowe jako reakcja na sytuację stresową może także wynikać z niedoboru bodźców, na które człowiek liczy w organizacji – mówi Paula Rejmer, People Lead w SoftServe Poland.

Restart systemu

Ogromne znaczenie ma też w tym kontekście fakt, że od ponad dwóch lat rynek IT jest w procesie dużych zmian.

Na to nakłada się tempo rozwoju technologii, w tym sztucznej inteligencji. W efekcie mamy juniorów i midów, którzy nagle słyszą „musisz już to umieć” i są w szoku, bo ani system edukacji, ani ich dotychczasowe doświadczenie na rynku pracy nie nauczyły ich takiego podejścia, by ciągle się doszkalać i to w swoim własnym czasie.

Z kolei seniorzy, top performerzy widzą szansę na bardzo wysokie zarobki w krótkim czasie i mają pokusę, by swoje umiejętności i doświadczenie maksymalnie kapitalizować. Często wiąże się to z ilością pracy, która jest w dłuższej perspektywie ponad ich siły, czego tu i teraz się nie widzi. Bez zdrowych granic i wsparcia liderów łatwo wpaść w pułapkę i się wypalić – zaznacza Łukasz Niedzwiedzki, DevOps & Cloud Practice Director EU & LATAM w SoftServe Poland, zwycięzca IT Manager of Tomorrow Awards 2023.

Rola i głos lidera są w kontekście ograniczenia ryzyka wypalenia bardzo ważne – jeśli nie krytyczne. – Ale musi to być dobry lider – taki, który potrafi odnaleźć się w tych nowych rynkowych realiach, transparentnie rozmawiać o tym z członkami swojego zespołu, a jeśli widzi, że jako lider wyczerpał swoje możliwości – przekierowuje pracownika do odpowiedniego specjalisty – dodaje Niedźwiedzki.

AI – wybawca?

Sztuczna inteligencja miała być „lekiem na całe zło” dla wielu branż, w tym IT. Roztaczano wizje świata, w którym przejmuje ona te najbardziej monotonne zadania, uwalniając nasz czas na kreatywność. Według Stack Overflow Developer Survey 2025 narzędzi AI w swojej pracy używa 78,5% developerów, w tym 47,1% robi to codziennie [1]. W Microsoft 30% kodu już jest pisane przez sztuczną inteligencję [2]. Rzeczywistość jest jednak bardziej złożona.

AI oznacza nieuchronne zmiany – i nie oceniałbym ich w kategoriach dobra czy zła. Powinniśmy skupić się na tym, jak z tej technologii korzystać – i jako firmy, i jako indywidualni pracownicy – by zyskać jak najwięcej. To automatyzacja na wyższym poziomie, szansa na wyeliminowanie lub ograniczenie tych mozolnych, powtarzalnych czynności, które łatwiej do wypalenia prowadziły.

Trzeba jednak mieć na uwadze, że skoro dzięki sztucznej inteligencji nasza praca staje się bardziej kreatywna, to jednocześnie po stronie człowieka pozostają do wykonania zadania wymagające wysokiego skupienia i ekspertyzy. Jeśli weźmie się ich na siebie za dużo, to to wyczerpuje – mówi Łukasz Niedzwiedzki z SoftServe Poland.

Nowe zasady gry

Raport Światowego Forum Ekonomicznego „Future of Jobs 2025” przewiduje, że w ciągu najbliższych pięciu lat AI i inne nowe technologie wyeliminują około 92 mln obecnych miejsc pracy, ale przyczynią się do utworzenia 170 mln nowych.

Docieramy do ważnego rozdroża. Najlepsi specjaliści w IT sami zdecydują, gdzie w tych nowych realiach znaleźć sobie miejsce. Natomiast ci, którzy w swoim fachu najlepsi nie są – albo będą się uczyć i szybko nadrabiać, albo napotkają więcej wyzwań, bo poniżej pewnego progu technologicznego w branży po prostu nie będzie dla nich miejsca – zwraca uwagę Łukasz Niedzwiedzki z SoftServe Poland.

Każdy, kto będzie chciał pozostać w branży IT, będzie musiał podążać za rozwojem technologicznym – to oczywiste. Ale to nie wystarczy.

Na rynku pracy w najbliższej przyszłości szczególnie pożądane będą też umiejętności takie jak krytyczne myślenie, umiejętność analizy i syntezy, aktywnego słuchania oraz wrażliwość międzykulturowa. Wiele osób stanie przed koniecznością reskillingu lub upskillingu, bo rosnąć będzie zapotrzebowanie na specjalistów, którzy łączą domenę technologiczną z biznesową i dzięki temu potrafią skuteczniej odpowiadać na potrzeby biznesowe klienta – podkreśla Paula Rejmer z SoftServe Poland.

W równowadze

To, czy dla danej osoby będzie w przyszłości miejsce w branży IT, zależy od jeszcze jednego aspektu – umiejętności zachowania równowagi między zawodowymi ambicjami a zdrowiem psychicznym. O to każdy będzie musiał zadbać przede wszystkim sam, ale i na wsparcie pracodawców będzie można liczyć. Tak jak w przeszłości firmy z branży IT były prekursorami wielu pozapłacowych benefitów, tak i teraz przecierają szlaki w przypadku działań, które mają na celu wspieranie w zmniejszaniu ryzyka wypalenia zawodowego.

Takie rozwiązania to m.in. programy wellbeingowe oraz regularne badanie satysfakcji i zaangażowania, ale ogromne znaczenie mają również intencjonalne, indywidualne ścieżki rozwoju – chcemy i powinniśmy dostarczać pracownikowi sposoby na rozwijanie się, ale musimy uważać, by go tym nie przytłoczyć, a dać pewną swobodę i elastyczność w zakresie ich implementowania.

Widzimy też, że dużą wartością dla pracowników w kontekście ich dobrostanu jest dawanie im możliwości angażowania się w projekty edukacyjne, prospołeczne czy środowiskowe. To sprawia, że praca ma wymiar szerszy niż tylko biznesowy – wzmacnia poczucie sensu i sprawczości, które są jednym z najlepszych antidotów na wypalenie zawodowe – mówi Paula Rejmer z SoftServe Poland.

Jak się nie wypalić, pracując w branży IT w erze AI?

Ryzyko wypalenia zawodowego w branży IT jest duże, szczególnie teraz – w dobie AI i rynkowych zmian. Jak w tej zmieniającej rzeczywistości nie tylko przetrwać, ale rozwijać się, dbając przy tym o równowagę między życiem zawodowym a prywatnym? Oto kilka podpowiedzi od ekspertów SoftServe Poland:

1. Wykorzystuj AI do automatyzacji rutynowych zadań
Zamiast bać się sztucznej inteligencji, naucz się jej używać do eliminowania tych aspektów pracy, które są najbardziej monotonne. Na początek stwórz swoich AI asystentów, którzy będą Cię wspomagać w powtarzalnych zadaniach.

2. Współpracuj z AI zamiast z nią konkurować
Wykorzystaj nowe możliwości rozwoju kariery, jakie się w związku z tym wyłaniają. Agenci AI radzą sobie z kodem, ale mają problemy z systemami o dużej skali, niejasnymi wymaganiami i zmiennym kontekstem – przenieś więc swój fokus na architekturę, wydajność, przypadki brzegowe i decyzje biznesowe. Niektórzy inżynierowie koncentrują się na obsłudze agentów – uczą się, jak delegować zadania, weryfikować wyniki i współpracować. Inni idą dalej, budując samych agentów, pracując nad podstawową logiką, strukturą i systemami planowania.

3. Wykorzystuj AI do eliminacji „czystej tablicy”
Jeden z największych stresorów w programowaniu to moment rozpoczynania projektu od zera. Sztuczna inteligencja może pomóc Ci wygenerować wstępną strukturę backendu, UI czy konfigurację CI/CD. Dzięki temu omijasz paraliżujący dla wielu osób etap pustego ekranu.

4. Rozwijaj umiejętności prompt engineeringu i myślenia systemowego
Przyszłość to nie tylko pisanie dobrych promptów, ale też koordynowanie pracy wielu agentów, narzędzi i zadań. Im lepiej zaprojektujesz taki system, tym sprawniej będziesz działać i tym mniej stresu będziesz mieć z nieprzewidywalnymi rezultatami.

5. Ustal zdrowe granice cyfrowe
Świadomie zarządzaj swoją dostępnością. Wyznacz sobie konkretne godziny, w których sprawdzasz maile i komunikatory. Wyłącz powiadomienia po godzinach pracy. Wprowadź dni bez spotkań lub przynajmniej bloki czasu przeznaczone wyłącznie na deep work.

6. Inwestuj w swój rozwój (ale mądrze!)
Nie próbuj nadążyć za wszystkimi nowościami. Wybierz dwa-trzy obszary, które są kluczowe dla Twojej ścieżki kariery i skup się na nich. Wykorzystaj przy tym AI do szybszego uczenia się – przykładowo chatboty mogą być doskonałymi tutorami.

7. Wzmacniaj soft skills
W świecie, w którym sztuczna inteligencja przejmuje zadania techniczne, Twoja wartość będzie zależała w dużym stopniu od umiejętności, których nowe technologie nie potrafią zastąpić – m.in. krytycznego myślenia, zdolności w zakresie analizy i syntezy czy aktywnego słuchania.

8. Rozmawiaj otwarcie o swoim stanie z przełożonym
Jeśli czujesz nadmierną presję lub masz za dużo na głowie, powiedz o tym wprost podczas spotkania 1:1. Dobry lider pomoże znaleźć rozwiązanie.

9. Korzystaj z wsparcia, jakie daje Ci Twoja firma
Większość firm IT dziś oferuje rozbudowane programy wellbeingowe – od konsultacji z psychologami, coachami, psychodietetykami, po AI-powered asystentów HR, którzy pomogą Ci znaleźć odpowiednie wsparcie.

10. Regularnie bierz urlopy i dbaj o work-life balance
Może brzmi to banalnie, ale Twój mózg i ciało potrzebują czasu na regenerację.


[1] https://survey.stackoverflow.co/2025/ai
[2] https://www.cnbc.com/2025/04/29/satya-nadella-says-as-much-as-30percent-of-microsoft-code-is-written-by-ai.html