Testy psychologiczne - moda czy praktyczne narzędzie?

Przeczytaj także: Testy psychologiczne w rekrutacji. Wymóg czy moda?

Testy psychologiczne stosowane są przez specjalistów ds. rekrutacji już od dłuższego czasu, jednak do tej pory były głównie wykorzystywane jako wsparcie procesu selekcji na stanowiska menedżerskie. Obecnie coraz więcej firm wykorzystuje je na własne potrzeby zarówno w procesie rekrutacyjnym, jak i przy planowaniu ścieżek karier pracowników. Wyniki testów dostarczają pracodawcom informacji na wiele tematów, mogą na przykład badać funkcjonowanie danej osoby w relacjach międzyludzkich, sposoby radzenia sobie w sytuacji stresowej, a także określać potencjał intelektualny. „Dzięki testom psychologicznym dość precyzyjnie możemy określić, czy kandydat spełni się w roli zawodowej wymagającej np. zachowań asertywnych, czy budowania relacji z klientami” – mówi Monika Ziółkowska z HROneSource.

Diagnoza potencjału osobowościowego z wykorzystaniem testów psychologicznych przeprowadzana jest w dwóch etapach. Pierwszym jest wypełnienie testów, które w zależności od liczby cech, które chcemy zbadać może trwać nawet kilka godzin. Zaraz po nim przeprowadzany jest tzw. wywiad psychologiczny, który pozwala na głębszą analizę osobowości. „Przed każdym projektem dokładnie ustalamy z pracodawcą profil kompetencyjny kandydata, zastanawiamy się, które cechy są najważniejsze na danym stanowisku i dobieramy odpowiednie narzędzia. Czasami podczas testów obserwujemy kandydata, zwracamy uwagę, jak go rozwiązuje, jak reaguje na poszczególne pytania. Ten etap dostarcza nam już wiele informacji. Jednak, aby diagnoza psychologiczna była rzetelna nie może odbyć się bez wywiadu, gdyż pełną informację o kandydacie może zapewnić tylko i wyłącznie bezpośredni kontakt” – dodaje Monika Ziółkowska.

Dlaczego pracodawcy wykorzystują testy psychologiczne?

Głównym powodem popularności testów jest fakt, że dostarczają one wiele informacji dotyczących osobowości czy potencjału intelektualnego, a więc informacji, które rzadko kiedy mamy możliwość uzyskać podczas standardowej rozmowy kwalifikacyjnej, czy obserwacji pracownika. Zatrudnienie pracownika, a następnie przeszkolenie, to dla firmy duża inwestycja, w związku z czym pracodawcy coraz częściej pragną uzyskać, jak najwięcej informacji o osobie, jeszcze przed jej zatrudnieniem. Chcą poznać cechy osobowościowe i temperamentalne kandydata, dowiedzieć się, czy dana osoba jest zaangażowana w swoją pracę oraz czy np. potrafi pracować w często zmieniających się warunkach. Jednak testy są wykorzystywane przez firmy nie tylko w procesie rekrutacji. Stosuje się je również jako narzędzie wspomagające dalszy rozwój pracownika, czy przy planowaniu szkoleń.

Czy można przygotować się do testów psychologicznych?

Według Moniki Ziółkowskiej z HROneSource nie ma możliwości przygotowania się do testów wcześniej, gdyż są to narzędzia sprawdzające naszą osobowość, a nie nabytą wiedzę merytoryczną. „Wyniki testów nigdy nie są złe. Pomagają one natomiast optymalnie dopasować cechy osobowościowe kandydata czy pracownika do odpowiedniego stanowiska lub firmy” – dodaje M. Ziółkowska. Eksperci z HROneSource ostrzegają natomiast kandydatów przed kreowaniem się na osobę, którą się w rzeczywistości nie jest. Pytania są tak skonstruowane, że często jedna cecha sprawdzana jest wielokrotnie. Jeżeli wyniki testów pokażą, że kandydat próbował oszukać psychologa, może to negatywnie wpłynąć na jego ocenę. „Rozwiązując testy psychologiczne trzeba przede wszystkim odpowiadać szczerze – to jest jedyny klucz do sukcesu. Manipulacja nic nie daje, ponieważ dość łatwo można ją odkryć ” – dodaje Monika Ziółkowska.

Testy psychologiczne są również cennym źródłem informacji dla samego kandydata. „Jako psychologowie jesteśmy zobowiązani do udzielania informacji zwrotnych osobom, które zostały poddane badaniu testowemu. Przekazujemy informację dotyczącą uzyskanych wyników, rozmawiamy o mocnych i słabych stronach w kontekście danego stanowiska czy profesji. Dzięki czemu kandydat ma szansę zweryfikowania wiedzy na swój temat oraz pracy nad swoim rozwojem” – mówi Monika Ziółkowska.